Anatomia tułowia

Unerwienie przednio-bocznej ściany jamy brzusznej

Unerwienie przednio-bocznej ściany jamy brzusznej pochodzi z gałęzi przednich nerwów rdzeniowych od Th7 do L1 (pięć ostatnich nerwów międzyżebrowych, nerw podżebrowy oraz nerw biodrowo-podbrzuszny i biodrowo-pachwinowy). Nerwy międzyżebrowe od Th7 do Th11 po wyjściu z przestrzeni okołokręgosłupowej, biegną w przestrzeniach międzyżebrowych w kierunku ściany jamy brzusznej. Po przejściu na powłoki brzuszne przebiegają  pomiędzy mięśniem skośnym wewnętrznym a poprzecznym brzucha (w tzw. przestrzeni TAP – Transversus Abdominis Plane) w kierunku bocznej krawędzi mięśnia prostego brzucha. Mniej więcej w połowie swojej drogi oddają gałęzie skórne boczne, które przebijając mięśnie skośne,  dzielą się na gałęzie przednie i tylne zaopatrujące skórę bocznej okolicy brzucha. W pobliżu bocznej krawędzi mięśnia prostego nerwy międzyżebrowe przebijają jego pochewkę oddając gałęzie skórne przednie zaopatrujące skórę nad przednią ścianą brzucha. Nerw podżebrowy (Th12) biegnie w przestrzeni TAP, wzdłuż bocznej ściany brzucha poniżej łuku żebrowego. Na swoim przebiegu, podobnie jak wyżej wymienione nerwy, oddaje gałęzie skórne boczne przednie i tylne i kończy się w pobliżu mięśnia prostego brzucha, oddając gałąź skórną przednią.

Schemat unerwienia ściany jamy brzusznej

Nerwy biodrowo-podbrzuszny i biodrowo-pachwinowy wywodzą się ze splotu lędźwiowego (Th12 -L1) i w swoim początkowym odcinku biegną na mięśniu czworobocznym lędźwi a następnie wchodzą do przestrzeni TAP w pobliżu kolca biodrowego przedniego górnego. Ruchowo zaopatrują mięśnie skośne i poprzeczny brzucha, czuciowo skórę w okolicy podbrzusza, okolicy pośladkowej, oraz górno-przyśrodkowej części uda i narządów płciowych zewnętrznych.